لزوم اجتناب از نگاه کلیشه‌ای در حوزه اشعار آئینی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بندرعباس، شب شعر  عاشورایی، در محفل ادبی نوجوانان حسینی با محوریت آثار آیینی در بندرعباس برگزار شد.

مدیر انجمن شعر درخت هرمزگان ابتدا به اهمیت و ارزش شعر آئینی و مخصوص شعر ۱۲ بند«باز این چه شورش است؛ که در خلقِ عالم است، باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است» از محتشم کاشانی پرداخت و گفت: انقلاب اسلام با تاثیر گذاری بالا باعث شده تا با نگاه تازه به ظهور و بروز شاعران شاخص آئینی مانند قیصر امینی پور، سیدحسن حسینی، سلمان هراتی، علی معلم، حمید سبزواری و ... باشیم که آن‌ها  نیز به شعر متعهد، شعر انقلابی و شعر آئینی کمک کرده‌اند که در ادبیات بیشتر جا بیفتد.

عبدالحمید انصاری ضمن اشاره به پیشینه شعر آئینی گفت: یکی از مشکلات مهم شعر آئینی توصیفات غلوآمیز است.

او ادامه داد: گاهی نیز بر عکس شأن ائمه (ع)را با توصیفات نامناسب پایین می‌آوریم که هر دو برای شعر آئینی آفت است. بنابراین هم توصیفات غلوآمیز نابجا خوب نیست و هم تنزل جایگاه، از این رو این تعادل باید رعایت شود.

این منتقد ادبی افزود: بعضی مواقع نیز برخی اصل را رها کرده و به فرعیات می‌پردازند.

مدیر انجمن شعر درخت هرمزگان همچنین گفت: ضمن رعایت تعادل در شعر آئینی، هر کسی باید زاویه دید خودش را داشته باشد. قرار نیست ما از روی دست همدیگر بنویسیم یا همان‌طور که محتشم گفته یا مثل حافظ بنویسیم. من باید از دید خودم با توجه به منطقه جغرافیایی و اقلیمی خودم به کربلا، اربعین و شعر آیینی نگاه کرده و آن را تصویر کنم تا شعر من تاثیر گذار باشد. همانطور که اشعار بسیار عالی در زمان‌های مختلف گفته شده است.

انصاری توضیح داد: قریب به اتفاق همه شعرا شعری درباره کربلا دارند. می توان به عنوان مثال به غزل کجایید ای شهیدان خدایی بلاجویان دشت کربلایی/کجایید ای سبک روحان عاشق پرنده‌تر ز مرغان هوایی/ زان یارِ دلنوازم شُکریست با شکایت/ گر نکته دانِ عشقی بشنو تو این حکایت/ بی مزد بود و مِنَّت هر خدمتی که کردم/ یا رب مباد کس را مخدومِ بی عنایت/ رندانِ تشنه لب را آبی نمی‌دهد کس/ ببینید اینجا شاعر چگونه واقعه کربلا را به تصویر می کشد: گویی ولی شناسان رفتند از این ولایت/ در زلفِ چون کمندش ای دل مپیچ کانجا/ سرها بریده بینی بی جرم و بی جنایت/ چشمت به غمزه ما را خون خورد و می‌پسندی/ جانا روا نباشد خونریز را حمایت. 

وی ادامه داد: سایر شعرا نیز هر کدام به نوعی حادثه کربلا را به تصویر کشیده اند. البته قرار هم نیست که ما نگاه کلیشه‌ای به موضوع داشته باشیم. مثلا ممکن است شعر سهراب سپهری را بخوانیم اما مستقیم به چیزی اشاره نکرده است اما زیبایی‌های جهان هستی در آن پیداست:
و به تماشا سوگند
و به آغاز كلام
و به پرواز كبوتر از ذهن
واژه اي در قفس است‌.
حرف هايم، مثل يك تكه چمن روشن بود.
یا در شعر دیگر می گوید: من مسلمانم. قبله ام يک گل سرخ. جانمازم چشمه، مهرم نور. دشت سجاده من. من وضو با تپش پنجره‌ها مي‌گيرم. در نمازم جريان دارد ماه ...  . در واقع شاعر نگاه زیبایی شناسی و نگاه عرفانی داشته و موضوع دین که می‌تواند زیر مجموعه اشعار آئینی قرار بگیرد.

این مدرس ادبیات گفت: ما هر روز در انجمنمان یک تحمیدیه می‌خوانیم، این تحمیدیه ممکن است از حافظ، نظامی و هر شاعر دیگر باشد. این تحمیدیه در واقع همان حمد و ستایش خداوند است. این هم می‌تواند نوعی از ادبیات آیینی باشد. هر چند در کشور ما خاصه به اشعاری شعر دینی و آئینی گفته می‌شود که ویژه ائمه(ع) و اولاد آن‌ها گفته شده باشد.

مدیر کل کتابخانه های عمومی استان هرمزگان هم در ادامه گفت: ما در نهاد کتابخانه‌های عمومی راه را برای همه شاعران باز گذاشته‌ایم و همچنین نمی‌توانیم عشق و علاقه مان به شعر و ادبيات آئینی  را پنهان و کتمان کنیم.

فرشاد محمدی افزود: افتخار می‌کنم که در خدمت شما هستم. ما نیز بنا داریم که در کنار کارهای کلان و زیر بنایی و همچنین فعالیت‌های  کتابخانه‌ای، پیوست فرهنگی  را در دستور کارمان قرار بدهیم.

وی ادامه داد: امیدواریم بیشتر از این در خدمت شعر و ادبيات آئینی باشیم و در راستای اعتلای فرهنگ و ادبیات انقلاب اسلامی قدم برداریم و بتوانیم رویدادهای متفاوتی برگزار کنیم که این رویدادها موجب شوق مخاطبان و بخصوص نسل نوجوان ما باشد.

او افزود: می‌خواهیم استعدادهای درخشان این حوزه را کشف کنیم و به کمک اساتید پرورش دهیم تا شاهد باشیم که فضای شعر، فضای فرهنگ و فضای ادبیات، فضای مطالعه باشد و فضایی باشد که در مسیر انقلاب اسلامی حرکت کنیم و به اهداف متعالی نظام جمهوری اسلامی ایران در زمینه شعر و ادبیات برسیم.

محمدی در پایان نیز وعده کرد که‌  سیستم صوتی و تصویری سالن کتابخانه اندیشه را تا حد یک سالن فاخر تا دو هفته آینده تجهیز کنند.

شاعران آئینی هرمزگان در محفل حسینی با همدلی و مشارکت اداره کل کتابخانه‌های عمومی هرمزگان و انجمن شعر درخت به مناسبت اربعین حسینی، ساعت ۱۷ تا ۲۰ شامگاه  یکشنبه  ۱۲ شهریورماه در سالن جلسات کتابخانه اندیشه آیت الله خامنه‌ای بندرعباس گرد هم آمدند و به شعر خوانی پرداختند.

نمناک ترین سایت ایرانی...